Soal dan Jawaban Menghitung Waktu Shalat

Pada artikel kali ini, akan disampaikan mengenai Soal dan Jawaban Menghitung Waktu Shalat, Artikel sebagai penyempurna Tutorial sebelumnya yang berjudul Cara Menghitung Waktu Shalat Dengan Kalkulator.



Soal

Sebagaimana yang kita lihat pada Jadwal Deklinasi Matahari dan Perata Waktu Matahari, bahwa masing-masing dari keduanya ada yang bernilai positif (+) dan ada yang bernilai negatif (-), jadi bila keduanya dipertemukan dalam menghitung waktu Shalat, maka kita akan menemukan empat (4) keadaan ;
  1. Keduanya bernilai Negatif (-)
  2. Deklinasi Matahari bernilai Positif (+) sedangkan Perata Waktu Matahari  bernilai Negatif (-)
  3. Deklinasi Matahari bernilai Negatif (-) dan Perata Waktu Matahari bernilai Positif (+)
  4. Keduanya bernilai Positif (+).

Pertanyaannya adalah Bagaimana cara Menghitung Waktu Shalat dari masing-masing ke Empat keadaan tersebut?

Jawaban

I. Deklinasi Matahari dan Perata Waktu Matahari keduanya bernilai negatif (-)

Contoh penghitungan waktu Shalat dimana Deklinasi Matahari dan Perata Waktu Matahari bernilai negatif (-) adalah seperti pada tanggal 01 Januari 2022 untuk daerah Pegagan Palimanan Cirebon Jawa Barat.

Data yang diperlukan ;
1. Bujur Tempat  (BT) = 108¤ 25' 49"
2. Lintang tempat   (LT) = -6¤ 41' 45"
3. Koreksi waktu Daerah (KWD) = 0j 13m 43,27d
4. Deklinasi Matahari (PWM) dan Perata Waktu Matahari (PWM) dapat dilihat di daftar.
5. Tinggi Tempat kurang lebih 70 meter (m).
6. Refraksi  0¤ 34'
7. Semidiameter Matahari rata-rata sebesar -0¤ 16'
8. Kerendahan Ufuk

Rumus ;
0¤ 1, 76' × Tinggi Tempat (TT)

KU = 0¤ 1, 76' × \/ 70 m
      = 0¤ 14' 43, 51".

1. Awal waktu Shalat Dhuhur
Rumus ; 12 - PWM - KWD + IH

KULMINASI =  12.00. 00
PWM             = -00.03. 58
                         -----------------  -
                           12. 03. 58
KWD             =  00. 13. 43,27
                         ------------------- -
                          11. 50. 14,73
IH                  =  00. 03. 00
                          ---------------- +
                          11. 53. 14,73

Awal waktu Shalat Dhuhur
pukul 11. 54 WIB.

Keterangan:
  • Nilai minus (-) pada PWM harus disertakan
  • Nilai Ihtiyat waktu Dhuhur adalah tiga (3) menit, untuk lebih aman dari waktu Istiwa' atau waktu pertengahan.
  • Nilai detik berapapun harus digenapkan menjadi satu menit.

 

2. Awal waktu Shalat Ashar
Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

Untuk mengetahui Tinggi Matahari (TM) waktu Ashar, terlebih dahulu harus mengetahui Zenit Matahari (ZM)

Rumus ZM ;
ZM = DM - LT
       = -22¤ 58' 12" - -6¤ 
       = 16¤ 58' 12"

TM = tan ZM + 1
       = 16¤ 58' 12" + 1
       = 37¤ 27'' 32,39"

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift tan ( 1 : ( tan 16¤ 58' 12" + 1 )) = ¤'"

SWM= sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
         = sin 37¤ 27' 32,39" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
            = 51¤ 42' 31,27" : 15
            = 03j 26m 50,08d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 37¤ 27' 32,39" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12") = ¤'"

KULMINASI  =   12.00. 00
PWM              = - 00. 03. 58
                          ----------------- -
                             12. 03. 58
SWM              =   03. 26. 50.09
                            -------------------- +
                             15. 30. 48,08
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           --------------------- -
                             15. 17. 4, 81
IH                   =    00. 02. 00
                             ------------------- +
                             15. 19. 4,81

Awal waktu Shalat Ashar
pukul 15. 20 WIB.

Keterangan;
- Lintang Tempat sekiranya -6¤ 41' 45", tapi cukup dihitung -6¤ saja ( LT (m) ).

3. Awal waktu Shalat Maghrib
Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = - 01¤ 04' 43, 51"
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
           = sin -01¤ 04' 43, 51" : cos -6¤  : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
           = 93¤ 43' 59, 37" : 15
           = 06j 14m 55, 96d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -01¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12") = ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              = -00. 03. 58
                           --------------- -
                            12. 03. 58
SWM               = 06. 14. 55, 96
                          --------------------- +
                            18. 18. 53,96
KWD                = 00. 13. 43,27
                           -------------------- -
                            18. 05. 10, 69
IH                     = 00. 02. 00
                           -------------------- +
                            18. 07. 10, 69

Awal waktu Shalat Maghrib
pukul 18. 08 WIB.
             
4. Awal waktu Shalat Isya
Rumus ;
12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM      = -18¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM

            = sin -18¤ 04" 43, 51" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
            = 112¤ 32' 52, 17" : 15
            = 7j 30m 11,48d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -18¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12")= ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              = -00. 03. 58
                          --------------- -
                            12. 03. 58
SWM              =  07. 30. 11, 48
                            ------------------- +
                            19. 34. 09, 48
KWD              =  00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                            19. 20. 26, 21
IH                   =   00. 02. 00
                           -------------------- +
                            19. 22. 26, 21

awal waktu Shalat Isya
pukul 19. 23 WIB.

5. Awal waktu Shalat Shubuh
Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = -20¤ 04' 43, 51
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
          = sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
           = 114¤ 48' 06, 39" : 15
           = 07j 39m 12, 43d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos ( sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12") = ¤'"

KULMINASI   =  12.  00. 00
PWM               = -00¤ 03. 58
                            ----------------  -
                             12. 03. 58
SWM               =  07.39. 12, 43
                             ------------------ -
                             04. 24. 45, 57
KWD                = 00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                             04. 11. 02, 03
IH                     = 00. 02. 00
                            ------------------- +
                             04. 13. 02. 03

awal waktu Shalat Shubuh
pukul 04. 14 WIB.                      
                   
6. Waktu Imsak
Rumus ;
Awal waktu Shalat Shubuh dikurangi (-) 10 menit

Awal Waktu Shalat Shubuh = 04. 14. 00
                                                      00. 10. 00
                                                    --------------- -
                                                      04. 04. 00
waktu Imsak
pukul 04.  04 WIB.

Penjelasan lengkap seputar Waktu Imsak dapat Anda lihat melalui Artikel Pemberlakuan Waktu Imsak oleh Ulama Salaf karena Ihtiyath (berhati-hati).

7. Waktu Terbit
Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD - IH

TM      = -01¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
           = sin -01¤ 04' 43, 51": cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
             = 93¤ 43' 59, 37" : 15
             = 06j 14m 55, 96d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos (sin -01¤ 04. 43, 51 : cos -6¤ : cos -22¤ 58" 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12") = ¤'"

KULMINASI  =   12. 00. 00
PWM              =  -00. 03. 58
                          ---------------- -
                             12. 03. 58
SWM              =   06. 14. 55, 96
                           -------------------- -
                             05. 49. 02, 04
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           -------------------- -
                             05. 35. 18, 77
IH                   =   00. 02. 00
                           ------------------- -
                             05. 33. 18, 77

waktu Terbit
pukul 05. 33 WIB.

Keterangan;
- khusus untuk waktu Terbit, nilai detik berapapun harus dibuang.

8. Awal waktu Shalat Dhuha
Rumus ; 12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
             = 87¤ 38' 32, 66" : 15
             = 05j 50m 34, 18d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                =-00. 03. 58
                             -------------- -
                             12. 03. 58
SWM                = 05. 50. 34, 18
                             ------------------- -
                             06. 13. 23, 82
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             05. 59. 40, 55
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             06. 01. 40, 55

awal waktu Shalat Dhuha
pukul 06. 02 WIB
                     
9. Awal waktu Shalat Idul Adha
Rumus ; 
12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Dicontohkan Idul Adha jatuh pada tanggal 01 Januari  2022.

TM        = 03¤ 30' 00"
SWM    = sin TM : cos LT -(m) : cos DM - tan LT (m) × tan  DM
              = sin 03¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
              = 83¤ 43' 56, 63" : 15
              = 05j 54m 55,78d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 03¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                =-00. 03. 58
                             -------------- -
                             12. 03. 50
SWM                =  05.54. 55, 78
                             ------------------- -
                             06. 19. 55, 44
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             06. 06. 12, 17
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             06. 08. 12, 17

awal waktu Shalat Idul Adha
pukul 06. 09 WIB.

10. Awal waktu Shalat Idul Fitri
Rumus;
12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Contoh Idul Fitri jatuh pada tanggal 01 Januari 2022. Dimana penghitungan awal waktu Shalat Idul Fitri sama persis dengan penghitungan awal waktu Shalat Dhuha.

12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12"
             = 87¤ 38' 32, 66" : 15
             = 05j 50m 34, 18d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos -22¤ 58' 12" - tan -6¤ × tan -22¤ 58' 12") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                =-00. 03. 58
                             -------------- -
                             12. 03. 58
SWM                = 05. 54. 55, 78
                             ------------------- -
                             06. 09. 02, 22
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             05. 55. 18, 95
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             05. 57. 18, 95

awal waktu Shalat Idul Fitri
pukul 05. 58 WIB.


Soal dan Jawaban Menghitung Waktu Shalat

II. Delinasi Matahari bernilai Positif (+) dan Perata Waktu Matahari bernilai Negatif (-)

Contoh penghitungannya tanggal 01 April 2022 untuk daerah Pegagan Palimanan Cirebon.

1. Awal waktu Shalat Dhuhur

Rumus ; 12 - PWM - KWD + IH

KULMINASI =  12.00. 00
PWM             = -00.03. 50
                         -----------------  -
                           12. 03. 50
KWD             =  00. 13. 43,27
                         ------------------- -
                          11. 50. 6,73
IH                  =  00. 03. 00
                          ---------------- +
                          11. 53. 6,73

Awal waktu Shalat Dhuhur
pukul 11. 54 WIB.

Keterangan;
  • Nilai minus (-) pada PWM harus disertakan
  • Nilai Ihtiyat waktu Dhuhur adalah tiga (3) menit, untuk lebih aman dari waktu Istiwa' atau waktu pertengahan.
  • Nilai detik berapapun harus digenapkan menjadi satu menit.
2. Awal waktu Shalat Ashar

Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

ZM = DM - LT
       = 04¤ 39' 27" - -6¤
       = 10¤ 39' 27"

TM = tan ZM + 1
       = 10¤ 39' 27" + 1
       = 40¤ 05' 4, 76"

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift tan ( 1 : ( tan 10¤ 39' 27" + 1 )) = ¤'"

SWM= sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
         = sin 40¤ 05' 4, 76" : cos -6¤ : cos 04¤ 39 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
         = 48¤ 50' 21, 43" : 15
         = 03j 15m 21, 43d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 40¤ 05' 4, 76" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27") = ¤'"

KULMINASI  =   12. 00. 00
PWM              = - 00. 03. 50
                          ----------------- -
                             12. 03. 50
SWM              =   03. 15. 21, 43
                            -------------------- +
                             15. 19. 11, 43
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           --------------------- -
                             15. 05. 28, 16
IH                   =    00. 02. 00
                             ------------------- +
                             15. 07. 28, 16

Awal waktu Shalat Ashar
pukul 15. 08 WIB.

Keterangan;
- Lintang Tempat sekiranya -6¤ 41' 45", tapi cukup dihitung -6¤ saja (Lintang mutlak).

3. Awal waktu Shalat Maghrib

Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = - 01¤ 04' 43, 51"
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
           = sin -01¤ 04' 43, 51" : cos -6¤  : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
           = 90¤ 35' 51, 47" : 15
           = 06j 02m 23, 43d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -01¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : 04¤ 39' 37" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 37") = ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              = -00. 03. 50
                           --------------- -
                            12. 03. 50
SWM               = 06. 02. 23, 43
                          --------------------- +
                            18. 06. 13, 43
KWD                = 00. 13. 43, 27
                           -------------------- -
                           17. 52. 30, 16
IH                       00. 02. 00
                           -------------------- +
                           17. 54. 30, 16

Awal waktu Shalat Maghrib
pukul 17. 55 WIB.
            
4. Awal waktu Shalat Isya

Rumus ;
12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM      = -18¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM

            = sin -18¤ 04" 43, 51" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
            = 107¤ 43' 42, 06" : 15
            = 07j 10m 54, 08d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -18¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27")= ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              = -00. 03. 50
                          --------------- -
                            12. 03. 50
SWM              =  07. 10. 54, 08
                            ------------------- +
                            19. 14. 44, 08
KWD              =  00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                            19. 01. 01, 53
IH                   =   00. 02. 00
                           -------------------- +
                            19. 03. 01, 53

awal waktu Shalat Isya
pukul 19. 04 WIB.

5. Awal waktu Shalat Shubuh

Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = -20¤ 04' 43, 51
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
          = sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
           = 109¤ 44' 30, 09" : 15
           = 07j 18m 58, 05d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos ( sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27") = ¤'"

KULMINASI   =  12.  00. 00
PWM               = -00¤ 03. 50
                            ----------------  -
                             12. 03. 50
SWM               =  07.18. 58, 05
                             ------------------ -
                             04. 44. 51, 05
KWD                = 00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                             04. 31. 08, 23
IH                     = 00. 02. 00
                            ------------------- +
                             04. 33. 08, 23

awal waktu Shalat Shubuh
pukul 04. 34 WIB.        
                                 
6. Waktu Imsak

Rumus ;
Awal waktu Shalat Shubuh dikurangi (-) 10 menit

Awal Waktu Shalat Shubuh = 04. 34. 00
                                                      00. 10. 00
                                                    --------------- -
                                                      04. 24. 00
waktu Imsak
pukul 04.  24 WIB.

7. Waktu Terbit

Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD - IH

TM      = -01¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
            = sin -01¤ 04' 43, 51": cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
            = 90¤ 35' 51, 47" : 15
            = 06j 02m 23, 43d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos (sin -01¤ 04. 43, 51 : cos -6¤ : cos 04¤ 39" 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27") = ¤'"

KULMINASI  =   12. 00. 00
PWM              =  -00. 03.50
                          ---------------- -
                             12. 03. 50
SWM              =   06. 02. 23, 43
                           -------------------- -
                             06. 01. 26, 57
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           -------------------- -
                             05. 47. 43, 03
IH                   =   00. 02. 00
                           ------------------- -
                             05. 45. 43, 03

waktu Terbit
pukul 05. 45 WIB.

ket.
- khusus untuk waktu Terbit, nilai detik berapapun harus dibuang.

8. Awal waktu Shalat Dhuha

Rumus ; 12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
             = 84¤ 58' 04, 14" : 15
             = 05j 39m 52, 28d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 03. 50
                             -------------- -
                             12. 03. 50
SWM                = 05. 39. 52, 28
                             ------------------- -
                             06. 23. 57, 72
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             06. 10. 14. 45
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             06. 12. 14  45

awal waktu Shalat Dhuha
pukul 06. 13 WIB.
                    
9. Awal waktu Shalat Idul Adha

12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Dalam artikel mengenai Soal dan Jawaban Menghitung Waktu Shalat kali ini, dicontohkan Idul Adha jatuh pada tanggal 04 April 2022.

TM         = 03¤ 30' 00"
SWM    = sin TM : cos LT -(m) : cos DM - tan LT (m) × tan  DM
              = sin 03¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
               = 85¤ 58' 38, 46" : 15
               = 05j 43' 54m 56d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 03¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27") = ¤'".

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 03. 50
                             -------------- -
                             12. 03. 50
SWM                = 05. 43. 54, 56
                             ------------------- -
                             06. 19. 55, 44
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             06. 06. 12, 17
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             06. 08. 12, 17

awal waktu Shalat Idul Adha
pukul 06. 09 WIB.

10. Awal waktu Shalat Idul Fitri

12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Contoh Idul Fitri jatuh pada tanggal 01 April 2022. Dimana penghitungan awal waktu Shalat Idul Fitri sama persis dengan penghitungan awal waktu Shalat Dhuha.

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27"
             = 84¤ 58' 04, 14" : 15
             = 05j 39m 52, 28d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos 04¤ 39' 27" - tan -6¤ × tan 04¤ 39' 27") = ¤'".

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 03. 50
                             -------------- -
                             12. 03. 50
SWM                = 05. 39. 52, 28
                             ------------------- -
                             06. 23. 57, 72
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             06. 10. 14. 45
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             06. 12. 14  45

awal waktu Shalat Idul Fitri
pukul 06. 13 WIB.

Soal dan Jawaban Menghitung Waktu Shalat

III. Deklinasi Matahari bernilai negatif (-) dan Perata Waktu Matahari bernilai positif (+)

Contoh penghitungan tanggal 01 Oktober 2022 untuk daerah Pegagan Palimanan Cirebon.

1. Awal waktu Shalat Dhuhur

Rumus ; 12 - PWM - KWD + IH

KULMINASI =  12. 00. 00
PWM             =  00. 10. 20
                         -----------------  -
                           11. 49. 40
KWD             =  00. 13. 43,27
                         ------------------- -
                          11. 35. 56,73
IH                  =  00. 03. 00
                          ---------------- +
                          11. 38. 56,73

Awal waktu Shalat Dhuhur
pukul 11. 39 WIB.

Ket.
  • Nilai minus (-) pada PWM harus disertakan
  • Nilai Ihtiyat waktu Dhuhur adalah tiga (3) menit, untuk lebih aman dari waktu Istiwa' atau waktu pertengahan.
  • Nilai detik berapapun harus digenapkan menjadi satu menit.
2. Awal waktu Shalat Ashar

Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

Untuk mengetahui Tinggi Matahari (TM) waktu Ashar, terlebih dahulu harus mengetahui Zenit Matahari (ZM)

Rumus ;

ZM = DM - LT
       = -03¤ 18' 18" - -6¤
       = 02¤ 41' 42"

TM = tan ZM + 1
       = 02¤ 41' 42" + 1
       = 43¤ 52' 11,19"

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift tan ( 1 : ( tan 02¤ 41' 42" + 1 )) = ¤'"

SWM= sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
         = sin 43¤ 52' 11,19" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18"
         = 46¤ 13' 0,89" : 15
         = 03j 04m 52, 06d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 43¤ 52' 11,19" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18") = ¤'"

KULMINASI  =   12.00. 00
PWM              =   00. 10. 20
                          ----------------- -
                             11. 49. 40
SWM              =   03. 04. 52, 06
                            -------------------- +
                             14. 54. 32, 06
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           --------------------- -
                             14. 40. 49, 33
IH                   =    00. 02. 00
                             ------------------- +
                             14. 42. 49, 33

Awal waktu Shalat Ashar
pukul 14. 43 WIB.

keterangan ;
- Lintang Tempat sekiranya -6¤ 41' 45", tapi cukup dihitung -6¤ saja.
- Nilai ZM bila bernilai negatif, maka harus dipositifkan.

3. Awal waktu Shalat Maghrib

Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = - 01¤ 04' 43, 51"
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
           = sin -01¤ 04' 43, 51" : cos -6¤  : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18"
           = 91¤ 26' 03, 63" : 15
           = 06j 05m 44, 24d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -01¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18") = ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              =  00. 10. 20
                           --------------- -
                            11. 49. 40
SWM               = 06. 05. 44, 24
                          --------------------- +
                            17. 55. 24, 24
KWD                = 00. 13. 43, 27
                           -------------------- -
                            17. 41. 40, 97
IH                        00. 02. 00
                            -------------------- +
                            17. 43. 40, 97

Awal waktu Shalat Maghrib
pukul 17. 44 WIB.
                  
4. Awal waktu Shalat Isya

Rumus ;
12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM      = -18¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM

            = sin -18¤ 04" 43, 51" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18"
            = 108¤ 34' 46, 72" : 15
            = 07j 14m 19, 11d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -18¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18")= ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              =  00. 10. 20
                          --------------- -
                            11. 49. 40
SWM              =  07. 14. 19, 11
                            ------------------- +
                            19. 03. 59, 11
KWD              =  00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                            18. 50. 15, 84
IH                   =   00. 02. 00
                           -------------------- +
                            18. 52. 15, 84

awal waktu Shalat Isya
pukul 18. 53 WIB.

5. Awal waktu Shalat Shubuh

Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = -20¤ 04' 43, 51
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
          = sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18 '18"
          = 110¤ 36' 01, 19" : 15
          = 07j 22m 24, 08d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos ( sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18") = ¤'"

KULMINASI   =  12.  00. 00
PWM               =  00¤ 10. 20
                            ----------------  -
                             11. 49. 40
SWM               =  07. 22. 24, 08
                             ------------------ -
                             04. 27. 15, 02
KWD                = 00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                             04. 13. 31, 93
IH                     = 00. 02. 00
                            ------------------- +
                             04. 15. 31, 93

awal waktu Shalat Shubuh
pukul 04. 16 WIB.                      
                      
6. Waktu Imsak

Rumus ;
Awal waktu Shalat Shubuh dikurangi (-) 10 menit

Awal Waktu Shalat Shubuh = 04. 16. 00
                                                      00. 10. 00
                                                    --------------- -
                                                      04. 06. 00
waktu Imsak
pukul 04.  06 WIB.


7. Waktu Terbit

Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD - IH

TM      = -01¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
            = sin -01¤ 04' 43, 51": cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18"
            = 91¤ 26' 03, 63" : 15
            = 06j 05m 44, 24d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos (sin -01¤ 04. 43, 51 : cos -6¤ : cos -03¤ 18" 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18") = ¤'"

KULMINASI  =   12. 00. 00
PWM              =   00. 10. 20
                          ---------------- -
                             11. 49. 40
SWM              =   06. 05. 44, 24
                           -------------------- -
                             05. 43. 55, 76
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           -------------------- -
                             05. 30. 12, 48
IH                   =   00. 02. 00
                           ------------------- -
                             05. 28. 12, 49

waktu Terbit
pukul 05. 28 WIB.

ket.
- khusus untuk waktu Terbit, nilai detik berapapun harus dibuang.

8. Awal waktu Shalat Dhuha

Rumus ; 12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18"
             = 85¤ 48' 04, 58,94" : 15
             = 05j 43m 15, 93d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 10. 20
                             -------------- -
                             11. 49. 40
SWM                = 05. 43. 15, 93
                             ------------------- -
                             06. 06. 24, 07
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             05. 52. 40. 08
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             05. 54. 40, 08

awal waktu Shalat Dhuha
pukul 05. 55 WIB
                      
9. Awal waktu Shalat Idul Adha

12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Contoh Idul Adha jatuh pada tanggal 01 Oktober 2022.

TM        = 03¤ 30' 00"
SWM    = sin TM : cos LT -(m) : cos DM - tan LT (m) × tan  DM
              = sin 03¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18"
              = 86)¤ 49' 23, 44" : 15
              = 05j 47m 17,56d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 03¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 10. 20
                             -------------- -
                             11. 49. 40
SWM                = 05. 47. 17, 56
                             ------------------- -
                             05. 56. 22, 44
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             05. 42. 39, 17
IH                     = 00. 02. 00
                             -------------------- +
                             05. 44. 39, 17

awal waktu Shalat Idul Adha
pukul 05. 45 WIB.

10. Awal waktu Shalat Idul Fitri

12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Contoh Idul Fitri jatuh pada tanggal 01 Oktober 2022. Dimana penghitungan awal waktu Shalat Idul Fitri sama persis dengan penghitungan awal waktu Shalat Dhuha.

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18"
             = 85¤ 48' 04, 58,94" : 15
             = 05j 43m 15, 93d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos -03¤ 18' 18" - tan -6¤ × tan -03¤ 18' 18") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 10. 20
                             -------------- -
                             11. 49. 40
SWM                = 05. 43. 15, 93
                             ------------------- -
                             06. 06. 24, 07
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             05. 52. 40. 08
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             05. 54. 40, 08

awal waktu Shalat Idul Fitri
pukul 05. 55 WIB
   

Soal dan Jawaban Menghitung Waktu Shalat

IV. Deklinasi Matahari Matahari dan Perata Waktu Matahari keduanya bernilai positif (+)

Contoh penghitungan tanggal 10 September 2022 untuk daerah Pegagan Palimanan Cirebon.

1. Awal waktu Shalat Dhuhur
Rumus 
Rumus ; 12 - PWM - KWD + IH

KULMINASI =  12. 00. 00
PWM             =  00. 03. 02
                         -----------------  -
                           11. 56. 58
KWD             =  00. 13. 43,27
                         ------------------- -
                          11. 43. 14,73
IH                  =  00. 03. 00
                          ---------------- +
                          11. 46. 14,73

Awal waktu Shalat Dhuhur
pukul 11. 47 WIB.

2. Awal waktu Shalat Ashar

Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

Untuk mengetahui Tinggi Matahari (TM) waktu Ashar, terlebih dahulu harus mengetahui Zenit Matahari (ZM)

Rumus ZM;

ZM = DM - LT
       = 04¤ 49' 18" - -6¤
       = 10¤ 49' 18"

TM = tan ZM + 1
       = 10¤ 49' 18" + 1
       = 40¤ 00' 51,27"

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift tan ( 1 : ( tan 10¤ 49' 18" + 1 )) = ¤'"

SWM= sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
         = sin 40¤ 00' 51,27" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18"
         = 48¤ 52' 36, 12" : 15
         = 03j 15m 30, 48d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 40¤ 00' 51,27" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18") = ¤'"

KULMINASI  =   12.00. 00
PWM              = - 00. 03. 02
                          ----------------- -
                             11. 56. 58
SWM              =   03. 15. 30, 48
                            -------------------- +
                             15. 12. 28, 48
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           --------------------- -
                             14. 58. 45, 21
IH                   =    00. 02. 00
                             ------------------- +
                             15. 00. 45, 21

Awal waktu Shalat Ashar
pukul 15. 01 WIB.

Ket.
  • Lintang Tempat sekiranya -6¤ 41' 45", tapi cukup dihitung -6¤ saja.
  • Nilai ZM bila bernilai negatif, maka harus dipositifkan.
3. Awal waktu Shalat Maghrib

Rumus ; 12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = - 01¤ 04' 43, 51"
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
           = sin -01¤ 04' 43, 51" : cos -6¤  : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18"
            = 90¤ 56' 50, 71" : 15
            = 06j 03m 47, 38d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -01¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18") = ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              =  00. 03. 02
                           --------------- -
                            11. 56. 58
SWM               = 06. 03. 47, 38
                          --------------------- +
                            18. 00. 45, 38
KWD                = 00. 13. 43, 27
                           -------------------- -
                           17. 47. 02, 11
IH                       00. 02. 00
                           -------------------- +
                            17. 49. 02, 11

Awal waktu Shalat Maghrib
pukul 17. 50 WIB.
                  
4. Awal waktu Shalat Isya

Rumus ;
12 - PWM + (SWM : 15) - KWD + IH

TM      = -18¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM

            = sin -18¤ 04" 43, 51" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18"
            = 107¤ 42' 52, 51" : 15
            = 07j 10m 51, 05d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos ( sin -18¤ 04' 43,51" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18")= ¤'"

KULMINASI  =  12. 00. 00
PWM              =  00. 03. 02
                          --------------- -
                            11. 56. 58
SWM              =  07. 10. 51, 05
                            ------------------- +
                            19. 07. 49, 05
KWD              =  00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                            18. 54. 06, 23
IH                   =   00. 02. 00
                           -------------------- +
                            18. 56. 06, 23

awal waktu Shalat Isya
pukul 18. 57 WIB.

5. Awal waktu Shalat Shubuh

Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD + IH

TM     = -20¤ 04' 43, 51
SWM = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
          = sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49 '18"
          = 109¤ 43' 42, 39" : 15
          = 07j 18m 54, 83d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos ( sin -20¤ 04' 43, 51" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18") = ¤'"

KULMINASI   =  12.  00. 00
PWM               =  00¤ 03. 02
                            ----------------  -
                             11. 56. 58
SWM               =  07. 22. 24, 08
                             ------------------ -
                             04. 38. 03, 17
KWD                = 00. 13. 43, 27
                            ------------------- -
                             04. 24. 19, 09
IH                     = 00. 02. 00
                            ------------------- +
                             04. 26. 19, 09

awal waktu Shalat Shubuh
pukul 04. 27 WIB.                      
                        
6. Waktu Imsak

Rumus ;
Awal waktu Shalat Shubuh dikurangi (-) 10 menit

Awal Waktu Shalat Shubuh = 04. 27. 00
                                                      00. 10. 00
                                                    --------------- -
                                                      04. 17. 00
waktu Imsak
pukul 04. 17 WIB.

7. Waktu Terbit

Rumus ; 12 - PWM - (SWM : 15) - KWD - IH

TM      = -01¤ 04' 43, 51"
SWM  = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
            = sin -01¤ 04' 43, 51": cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18"
            = 90¤ 34' 49, 86" : 15
            = 06j 02m 19, 32d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
sift cos (sin -01¤ 04. 43, 51 : cos -6¤ : cos 04¤ 49" 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18") = ¤'"

KULMINASI  =   12. 00. 00
PWM              =   00. 03. 02
                          ---------------- -
                             11. 56. 58
SWM              =   06. 02. 19, 32
                           -------------------- -
                             05. 54. 38, 68
KWD              =   00. 13. 43, 27
                           -------------------- -
                             05. 40. 55, 41
IH                   =   00. 02. 00
                           ------------------- -
                             05. 38. 55, 41

waktu Terbit
pukul 05. 38 WIB.

ket.
- khusus untuk waktu Terbit, nilai detik berapapun harus dibuang.

8. Awal waktu Shalat Dhuha

Rumus ; 12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18"
             = 84¤ 56' 57, 46" : 15
             = 05j 39m 47, 83d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 03. 02
                             -------------- -
                             11. 56. 58
SWM                = 05. 39. 47, 83
                             ------------------- -
                             06. 17. 10, 17
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             06. 03. 26. 09
IH                     =  00. 02. 00
                             -------------------- +
                             06. 05. 26, 09

awal waktu Shalat Dhuha
pukul 06. 06 WIB.
                      
9. Awal waktu Shalat Idul Adha

12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Misalnya Idul Adha jatuh pada tanggal 10 September 2022.

TM         = 03¤ 30' 00"
SWM    = sin TM : cos LT -(m) : cos DM - tan LT (m) × tan  DM
              = sin 03¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18"
              = 86¤ 57' 32, 73" : 15
              = 05j 43m 50, 18d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 03¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 03. 02
                             -------------- -
                             11. 56. 58
SWM                = 05. 43. 50, 18
                             ------------------- -
                             06. 13. 07, 82
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             05. 59. 24, 55
IH                     = 00. 02. 00
                             -------------------- +
                             06. 01. 24, 55

awal waktu Shalat Idul Adha
pukul 06. 02 WIB.

10. Awal waktu Shalat Idul Fitri

12 - PWM - (SWM:15) - KWD + IH

Sebagai contoh Idul Fitri jatuh pada tanggal 10 September 2022. Dimana penghitungan awal waktu Shalat Idul Fitri sama persis dengan penghitungan awal waktu Shalat Dhuha.

TM       = 04¤ 30' 00"
SWM   = sin TM : cos LT (m) : cos DM - tan LT (m) × tan DM
             = sin 04¤ 30' 00" : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18"
             = 84¤ 56' 57, 46" : 15
             = 05j 39m 47, 83d

cara pencet kalkulator Real Max LK ;
shift cos (sin 04¤ 30' 00 : cos -6¤ : cos 04¤ 49' 18" - tan -6¤ × tan 04¤ 49' 18") = ¤'"

KULMINASI    = 12. 00. 00
PWM                = 00. 03. 02
                             -------------- -
                             11. 56. 58
SWM                = 05. 39. 47, 83
                             ------------------- -
                             06. 17. 10, 17
KWD                = 00. 13. 43, 27
                             ------------------- -
                             06. 03. 26. 09
IH                     =  00. 02. 00
                           -------------------- +
                             06. 05. 26, 09

awal waktu Shalat Idul Adha
pukul 06. 06 WIB.

Pada Artikel yang lain dijelaskan tentang Pengaruh Ketinggian Tempat terhadap Tinggi Matahari dan Pengaruh Kecemerlangan Langit Terhadap Perhitungan Waktu Shalat.

Dan untuk mengetahui Jadwal Shalat Abadi untuk wilayah Kabupaten Cirebon dan kota-kota di Indonesia, silahkan Klik link ini.
       
Demikian tentang Soal dan Jawaban Menghitung Waktu Shalat yang bisa disampaikan, mudah-mudahan dapat berfaedah dan tentunya disayangkan bila Sobat melewatkan artikel-artikel lainnya melalui SiteMap

Selamat Berhitung.
Buka Komentar